Σοβαρές ανησυχίες για τον σχεδιασμό του Προγράμματος Υγείας της Νέας Δημοκρατίας.
Γιατί και πως βγάζουμε τα συμπεράσματα μας ώστε να διαμορφώσουμε κοινωνικο-πολιτική άποψη.
Πρόσφατα, ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε συνέντευξη του στον Ραδιοφωνικο σταθμό ΣΚΑΙ*, δήλωσε πως είναι θετικός στην σύμπραξη δημοσίου-ιδιωτικού τομέα, ΣΔΙΤ, στα νοσοκομεία. Όμως, με αυτή του την δήλωση, ουσιαστικά επιστρέφει στην υλοποίηση παλαιών πολιτικων της ΝΔ, μέσω του Νόμου 3389/2005 του τότε υπουργού Οικονομίας/Οικονομικών, Γ. Αλογοσκουφη. Το πρόβλημα με αυτές τις πρακτικές το βίωσε όλος ο ανεπτυγμένος κόσμος κατά την οικονομική κριση του 2008, με τις ΣΔΙΤ να καταρρέουν, ειδικά στις βασικές υπηρεσίες, όπως την Υγεία. (IMF Working Paper, 2009*). Στην Ελλάδα ακόμα βιώνουμε την λιτότητα των Μνημονίων, απόρροια των πρακτικών που έφεραν την κριση. Ακολουθεί μια σύντομη εξήγηση ως προς την χρηματοδότηση των ΣΔΙΤ.
Οι Συμπράξεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα, ΣΔΙΤ, προωθούνται ολοένα και περισσότερο ως λύση για την έλλειψη χρηματοδότησης που απαιτείται για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, (ΣΑΑ). Οι οικονομικές υποδομές όπως οι σιδηρόδρομοι, οι δρόμοι, τα αεροδρόμια, τα λιμάνια, αλλά και βασικές υπηρεσίες, όπως η υγεία, η εκπαίδευση, το νερό, και η ηλεκτρική ενέργεια, παρέχονται μέσω ΣΔΙΤ τόσο στο βόρειο όσο και στο νότιο ημισφαίριο, ως πηγή κέρδους στα διάφορα κερδοσκοπικά funds. Ως τόσο πλήττονται βάναυσα τομείς όπως η Υγεία, και το νερό. κτλ.
Παρόλο που η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην παροχή δημοσίων υπηρεσιών δεν είναι νεα, υπάρχει επι του παρόντος έντονο πολιτικο ενδιαφέρον για τις ΣΔΙΤ ως σημαντικός τρόπος μόχλευσης των ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων. Το έντονο πολιτικο ενδιαφέρων εκφράστηκε από τον ίδιο τον Κυριακο Μητσοτακη, όπου έκανε λόγο για σχέση κοστους-οφέλους, (Risk-Return Trade-offs), βγαλμένο από τις σελίδες του ΔΝΤ* (IMF- “Trip Switch Clauses”)* Οι κυβερνήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως ο Όμιλος της Παγκόσμιας Τράπεζας (WBG), και άλλες πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες (MDB), έχουν δημιουργήσει πολλαπλές πρωτοβουλίες για την προώθηση αλλαγών στα εθνικά κανονιστικά πλαίσια, ώστε να επιτρέπονται οι ΣΔΙΤ, καθώς και να παρέχουν συμβουλές για χρηματοδότηση σε έργα ΣΔΙΤ.
Εντύπωση προκαλεί ότι παρόλο που η τάση ήταν ασταθείς από το 2012, συνεχίζονται οι προσπάθειες των τραπεζών (MDB), για την μόχλευση της ιδιωτικής χρηματοδότησης που ανέπτυξε η Παγκόσμια Τράπεζα, (WBG), όπου η χρήση της ιδιωτικής χρηματοδότησης έχει προτεραιότητα έναντι της Δημόσιας ή άλλων πηγών ευνοϊκής χρηματοδότησης.
Πολλά έργα έχουν δημιουργηθεί ως ΣΔΙΤ απλά για να παρακάμψουν τους Δημοσιονομικούς περιορισμούς και να αναβάλουν την καταγραφή των δημοσιονομικών δαπανών. Ορισμένες λογιστικές πρακτικές επιτρέπουν σε κυβερνήσεις να κρατούν το κοστος του έργου και των ενδεχομένων υποχρεώσεων του «εκτός ισολογισμού». (Τα έχουμε ζήσει εδώ στην Ελλάδα, και ήταν αυτά που μας έβαλαν σε επιτροπεία). Αυτό καταλήγει στην έκθεση των δημοσίων οικονομικών σε υπερβολικούς δημοσιονομικούς κινδύνους. Τα τρέχοντα μέτρα λιτότητας και οι ορθόδοξες πολιτικες συνταγές που ενθαρρύνουν το χαμηλό δημοσιονομικό έλλειμμα δημιουργούν επίσης ένα διεστραμμένο κίνητρο υπέρ των ΣΔΙΤ. (Εδώ το κίνητρο για την ΝΔ & τον κύριο Μητσοτακη βρισκεται στην προσέλκυση και την εξυπηρέτηση των ιδιωτών επενδυτών, προαναγγέλοντας τις απολύσεις όλων των συμβασιούχων στον χώρο της υγείας και μεταφέροντας τις υπηρεσίες, (απ’οπου θα βγάλουν κέρδος), όπως αξονικό, αντιδραστήρα, σίτιση, σε πολυεθνικές οι οποίες θα παρέχουν ακριβότερες-αλλά και χειρότερες υπηρεσίες.
-Η παρούσα εκθεση*, (το link βρίσκεται στην ανάρτηση των πηγών μου), περιέχει μια εμπεριστατωμένη και τεκμηριωμένη ανάλυση του αντίκτυπου των 10 έργων ΣΔΙΤ που έλαβαν χώρα σε τέσσερις ηπείρους, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αυτές οι περιπτωσιολογικές μελέτες στηρίζονται στην έρευνα που πραγματοποίησαν εμπειρογνώμονες της κοινωνίας των πολιτών τα τελευταία χρόνια και έχουν γραφτεί από ανθρώπους που συχνά εργάζονται με-και-γύρω από τις κοινότητες που επιρρεαζονται από τα έργα αυτά.
Οι χώρες που περιλαμβάνονται είναι: Κολομβία, Γαλλα, Ινδία, Λιβερία, Περού, Ινδονησία, Ισπανία, και Σουηδία. Οι τομείς που καλύπτουν είναι: η εκπαίδευση, η ενέργεια, η υγεία, οι μεταφορές, το νερό, και η αποχέτευση.
-Και τα 10 έργα προκάλεσαν υψηλό κοστος για το δημόσιο ταμείο, ένα υπερβολικό επίπεδο κινδύνου για τον δημόσιο τομέα και συνεπώς ένα μεγάλο βάρος για τους πολίτες.
-Κάθε μεμονωμένο ΣΔΙΤ που μελετήθηκε ήταν πιο επικίνδυνο για το κράτος απ´οτι για τις ιδιωτικές εταιρίες καθώς ο δημόσιος τομέας ήταν υποχρεωμένος να εισέρχεται και να αναλαμβάνει το κοστος όταν τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά.
-Εννέα από τα 10 έργα δεν είχαν διαφάνεια και/ή δεν καραφεραν να διαβουλευτουν με τις πληγείσες κοινότητες και υπονόμευσαν την δημοκρατική λογοδοσία.
Αυτή η κοινή εκθεση* κάνει τις ακόλουθες συστάσεις προς το WBG, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο IMF, και άλλες δημόσιες τράπεζες ανάπτυξης, μαζί με τις κυβερνήσεις των πλουσίων χωρών που διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο σε αυτούς τους θεσμούς.
-Αναστολή στην επιθετική προώθηση και ενθάρρυνση των ΣΔΙΤ για χρηματοδότηση κοινωνικών και οικονομικών υποδομών, καθώς και η δημόσια αναγνώριση των οικονομικών και άλλων σημαντικών κινδύνων που συνεπάγονται οι ΣΔΙΤ.
-Υποστήριξη στις χώρες να βρουν την καλύτερη μεθοδο χρηματοδότησης για τις δημόσιες υπηρεσίες στις κοινωνικές και οικονομικές υποδομές, οι οποίες είναι υπεύθυνες, διαφανείς, περιβάλλοντικα και δημοσιονομικά βιώσιμες, και σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Όπως αντιλαμβάνεστε, το προγραμμα της Νέας Δημοκρατίας, συντάσσεται πλήρως με το μονοπώλιο των αγορών, οι οποίες συνεχίζουν ξανά πάνω στην μόχλευση κεφαλαίου καιροσκόπων επενδυτών με υπέρογκους δανεισμούς αλλά και διαβεβαιώσεις πως για τυχόν ζημιά, θα τους αποζημιώνει η Ελλάδα.
Win-win, για τους κερδοσκόπους,
Lose-lose, για την κοινωνία.
Michael Finn.
Πηγές:
1) ΣΚΑΙ Ραδιόφωνο, 14 Μαΐου, 2019
2) IMF Working Paper: the effects of the Financial Crisis on Public-Private-Partnerships
3) European Network on Debt And Development: History RePPPeated, how PPPs are failing, 07, October, 2018
4) Institute of International Finance, Συμφωνία 21 Ιουλίου για την Ελλάδα
5) MichaelFinnblogspot.com, Private Archives
6)Risks to the Public & Private Sector, by Louis Berger Group, Inc.
